کبری امین‌سعیدی با نام هنری شهرزاد، هنرمندی چندوجهی شامل بازیگر، شاعر، نویسنده و از نخستین فیلم‌سازان زن در سینمای ایران بود. او که در سینمای پیش از انقلاب با نقش‌آفرینی در فیلم‌های مهمی چون «قیصر» و «داش‌آکل» به شهرت رسید، پس از انقلاب با فراز و نشیب‌های فراوانی روبرو شد. سال‌های پایانی زندگی او با مشکلات شدید مالی، بیماری و حتی بی‌خانمانی همراه بود و در نهایت پس از تحمل یک دوره بیماری، در مرداد ۱۴۰۴ درگذشت.
مشخصات شخصی
- نام کامل: کبری امین سعیدی
- نام هنری: شهرزاد
- تاریخ تولد: ۱۸ آذر ۱۳۲۹
- محل تولد: تهران
- تاریخ درگذشت: ۲۷ مرداد ۱۴۰۴
- حرفه: هنرپیشه، شاعر، نویسنده و فیلمساز
زندگی شخصی
کبری امین سعیدی در سال ۱۳۲۹ در تهران به دنیا آمد. او فعالیت هنری خود را از سنین نوجوانی در کافه‌ها و تئاترهای خیابان لاله‌زار آغاز کرد. شهرزاد علاوه بر بازیگری، به نویسندگی و شاعری نیز می‌پرداخت و داستان‌های کوتاهش در نشریاتی مانند روزنامه آیندگان و کتاب جمعه منتشر می‌شد. او مجموعه شعری با عنوان «با تشنگی پیر می‌شویم» را توسط انتشارات اشراقی به چاپ رساند. گفته می‌شود هزینه پنج هزار تومانی انتشار این کتاب را بهروز وثوقی پرداخت کرد و طراحی جلد آن را نیز امیر نادری بر عهده داشت.
ورود به بازیگری و فعالیت‌های هنری
شهرزاد در سال ۱۳۴۸ با بازی در نقش «سهیلا فردوس» در فیلم «قیصر» به کارگردانی مسعود کیمیایی وارد سینما شد. او در ابتدا نقش‌های کوچکی را بر عهده گرفت اما به تدریج توانست در نقش‌های متفاوت و تأثیرگذارتری در فیلم‌هایی چون «تنگنا» و «صبح روز چهارم» ظاهر شود که برای آن موفق به دریافت جایزه از جشن سپاس نیز شد.
او با کارگردانان بزرگی همچون مسعود کیمیایی، علی حاتمی، امیر نادری، جلال مقدم و نصرت کریمی همکاری کرد. شهرزاد در سال ۱۳۵۲ در اعتراض به فضای حاکم بر فیلم‌فارسی از بازیگری کناره‌گیری کرد و به عضویت گروه سینمای آزاد درآمد تا به ساخت فیلم کوتاه بپردازد. در سال ۱۳۵۶، او اولین و آخرین فیلم بلند خود به نام «مریم و مانی» را با نویسندگی و کارگردانی خودش و با سرمایه‌گذاری و بازی پوری بنایی ساخت.
این فیلم از معدود آثار سینمای پیش از انقلاب است که کارگردان، نویسنده و قهرمان اصلی آن یک زن بود. این فیلم پس از چند سال توقیف، سرانجام در سال ۱۳۵۹ به اکران درآمد.
وضعیت در سال‌های اخیر
پس از انقلاب اسلامی، شهرزاد فعالیت مشهودی نداشت و در جریان انقلاب، تمام دارایی خود، از جمله کتاب‌ها و فیلم‌هایش را از دست داد. او در سال ۱۳۶۴ به آلمان رفت اما هفت سال بعد به ایران بازگشت و پس از آن با مشکلات مالی شدیدی دست و پنجه نرم کرد. زندگی او در سال‌های اخیر به شکلی غم‌انگیز دگرگون شد؛ او بارها از وضعیت بد مالی خود گفت و حتی اعلام کرد که به دلیل فقر مجبور به کارتن‌خوابی و خوابیدن در پارک‌ها شده است.
ویدیوهایی از او منتشر شد که در آن از مردم درخواست کمک مالی می‌کرد و می‌گفت که مستأجر است و توانایی پرداخت اجاره‌خانه را ندارد. این هنرمند قدیمی از بیماری دیابت نیز رنج می‌برد و به دلیل نداشتن بیمه، از تأمین هزینه‌های درمان خود عاجز بود. مدتی پیش از درگذشت نیز به علت شکستگی لگن در بیمارستان سیرجان بستری شد و برای تأمین هزینه عمل جراحی با مشکل مواجه بود. مستندی به نام «شهرزاد» به کارگردانی مهران زینت‌بخش در سال ۱۳۹۲ ساخته شد که روایتی از زندگی او به زبان خودش است.
درگذشت
کبری امین سعیدی (شهرزاد) سرانجام در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۴۰۴، پس از تحمل سال‌ها بیماری و سختی، در سن ۷۵ سالگی چشم از جهان فروبست. خبر درگذشت او در صفحه اینستاگرام منتسب به وی اعلام شد. چندی پیش ایشان به دلیل شکستگی لگن در بیمارستان بستری بودند.
