مهسا ملک مرزبان، مترجم، نویسنده، روزنامه‌نگار و مجری سابق تلویزیون ایرانی، متولد ۱۳۵۳ در تهران است. او که فعالیت حرفه‌ای خود را از دهه هفتاد شمسی در حوزه ترجمه و مطبوعات آغاز کرد، بعدها به عنوان مجری و گوینده در رادیو و تلویزیون ایران به چهره‌ای شناخته‌شده تبدیل شد. پس از استعفا از صداوسیما و مهاجرت به سوئد، او همچنان فعالیت‌های ادبی و رسانه‌ای خود را در سطح بین‌المللی ادامه داده است.
مشخصات شخصی
- نام: مهسا ملک مرزبان
- تاریخ تولد: ۱۳۵۳
- محل تولد: تهران
- تحصیلات: کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی از دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۱۳۷۵
- حرفه: مترجم، نویسنده، روزنامه‌نگار، مجری و گوینده رادیو و تلویزیون، برنامه‌ساز و تهیه‌کننده
زندگی خصوصی و ازدواج‌ها
مهسا ملک مرزبان در یک خانواده فرهنگی و علاقه‌مند به هنر رشد کرد. پدرش عکاسی می‌کرد و فیلم مستند می‌ساخت و مادرش تحصیلکرده و علاقه‌مند به فلسفه و ادبیات بود. او آشنایی با دنیای سینما و ادبیات را از طریق والدینش کسب کرد.
ازدواج اول و طلاق
مهسا ملک مرزبان یک ازدواج ناموفق در سن ۱۹ سالگی داشت.
- او با شهرام شکیبا، شاعر طنزپرداز و مجری تلویزیون، ازدواج کرد.
- این زوج در سال ۱۳۸۵ از یکدیگر طلاق گرفتند.
- به گفته خودش، دلیل جدایی این بود که «هم مسیر نبودند» و «تفکرات، اهداف و مسیرشان متفاوت بود» و ادامه زندگی برایش «شیرین نبود».
- شهرام شکیبا نیز در سال ۱۳۹۳ مجدداً با ستاره سادات قطبی ازدواج کرد.
ازدواج دوم
در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۷، مهسا ملک مرزبان برای بار دوم با علی باقری ازدواج کرد.
- علی باقری طراح، گرافیست و عکاس است.
- این ازدواج با تصمیم او برای ترک ایران هم‌زمان شد.
فرزند
مهسا ملک مرزبان از ازدواج اول خود با شهرام شکیبا، یک فرزند پسر به نام علی دارد.
- پس از جدایی، حضانت علی به پدرش سپرده شد و او تنها دو روز در هفته با مادرش دیدار می‌کرد.
- مهسا ملک مرزبان تلاش می‌کرد تا در همان دو روز، وقت بیشتری را در اختیار پسرش بگذارد تا حال خوبی داشته باشد.
مهاجرت و وضعیت فعلی
- مهسا ملک مرزبان پس از استعفا از صدا و سیما، به سوئد مهاجرت کرد.
- تاریخ مهاجرت او حدود سال‌های ۱۳۹۷-۱۳۹۸ گزارش شده است.
- او خبر مهاجرت خود را با انتشار عکسی در اینستاگرامش تأیید کرد.
- در سوئد، او به عنوان ساکن شبکه بین‌المللی شهرهای پناهگاه (ICORN) در شهر لینکوپینگ، که از هنرمندان در معرض خطر حمایت می‌کند، پذیرفته شد. او در پروژه‌هایی مانند مستندسازی تجربیات زنان مهاجر شرکت کرده است.
- پس از مهاجرت، ملک مرزبان در شبکه بی‌بی‌سی فارسی حضور یافته است.
فعالیت‌های حرفه‌ای
مهسا ملک مرزبان در حوزه‌های مختلفی مانند ترجمه، نویسندگی، روزنامه‌نگاری، مجری‌گری، گویندگی، برنامه‌سازی و تهیه‌کنندگی فعالیت کرده است.
فعالیت‌ها در ایران (از ۱۳۷۴)
فعالیت حرفه‌ای او از سال ۱۳۷۴ با ترجمه و همکاری با مطبوعاتی مانند ماهنامه فیلم ویدیو، روزنامه زن و هفته‌نامه مهر آغاز شد.
| حوزه فعالیت | جزئیات |
|---|---|
| ترجمه و ادبیات | انتشار اولین کتابش به نام «فانی و الکساندر» نوشته اینگمار برگمن در مجموعه «صد سال سینما، صد فیلمنامه» توسط نشر نی در سال ۱۳۷۶. او مترجم رسمی و کارشناس مستند خارجی شبکهٔ مستند سیما نیز بود. |
| رادیو و تلویزیون | فعالیت خود را از سال ۱۳۸۰ در رادیو و تلویزیون آغاز کرد. اولین اجرای او برنامه «آفتاب مهربانی» از شبکه جام جم بود. |
| برنامه‌های تلویزیونی | برخی از برنامه‌هایی که در آن‌ها فعالیت داشته به شرح زیر است:
|
| فیلمسازی | در اوایل کار، به کلاس‌های فیلمسازی در انجمن سینمای جوانان رفت و چند فیلم کوتاه ساخت. او تمایل بیشتری به ساخت برنامه تا اجرا داشت. |
فعالیت‌ها پس از مهاجرت (سوئد)
- حضور و همکاری در شبکه بی‌بی‌سی فارسی.
- تمرکز بر پروژه‌های داستان‌گویی مانند مستندسازی تجربیات مهاجران.
- ادامه کار به عنوان مترجم.
آثار و کتاب‌ها
مهسا ملک مرزبان هم در حوزه ترجمه و هم تألیف فعالیت داشته است. او ارزش زیادی برای اعتبار ادبی خود قائل بود و دنبال شهرت از طریق بازیگری نبود.
| عنوان کتاب (فارسی/انگلیسی) | نوع اثر | نویسنده اصلی (اگر ترجمه) | توضیحات |
|---|---|---|---|
| فانی و الکساندر (Fanny and Alexander) | ترجمه | اینگمار برگمن | اولین کتاب ترجمه‌شده (۱۳۷۶) |
| جنگ چهره‌ی زنانه ندارد (The Unwomanly Face of War) | ترجمه/گویندگی صوتی | سوتلانا آلکسیویچ | روایتی متفاوت از جنگ جهانی دوم با محوریت زنان |
| شش داستان از داستان‌های واقعی از زندگی آمریکایی (True Tales of American Life) | ترجمه | گزینش پل استر | گزینش شش داستان کوتاه از نویسندگان گم‌نام آمریکایی |
| بودن (Being There) | ترجمه/گویندگی صوتی | یرژی کاشینسکی | رمانی با رویکرد فلسفی، منبع اقتباس فیلم معروف |
| نامه‌هایی برای سابینا | ترجمه صوتی | – | |
| پیش از آن که قهوه سرد شود | ترجمه صوتی | توشیکازو کاواگوچی | |
| اگر می‌دانستی تا کی زنده هستی | ترجمه | کلوئه بنجامین | |
| موانع حضور زنان در حکومت‌ها | ترجمه صوتی | آوری الیزابت هرت | |
| گوشواره‌های گیلاسی | تألیف اصلی | – | رمان داستانی |
| قلبی به این سپیدی | ترجمه صوتی | خاویر ماریاس | |
| بچه‌هایمان به ما چه می‌آموزند؟ | ترجمه صوتی | پیرو فروچی | |
| پیش از آنکه خداحافظی کنیم | ترجمه | توشیکازو کاواگوچی |
حواشی
- طلاق از شهرام شکیبا: جدایی او از شهرام شکیبا، به خصوص با توجه به زندگی مشترک کوتاه و داشتن فرزند، مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.
- مهاجرت و پیوستن به BBC فارسی: استعفای او از صداوسیما و مهاجرت به سوئد، و متعاقباً حضور او در شبکه بی‌بی‌سی فارسی، در رسانه‌های ایرانی بازتاب گسترده‌ای داشت.
- سانسور سلیقه‌ای: او در مورد مشکلات و ابهامات سانسور سلیقه‌ای در ایران صحبت کرده و اشاره کرده است که به دلیل تغییر قوانین، ترجمه‌هایی که در گذشته از او منتشر شده، امروزه قابل چاپ نیستند.
