رحمان عموزاد خلیلی، که اکنون به عنوان یکی از جذابترین و مهیبترین چهرههای کشتی جهان شناخته میشود، در فینال مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۲۲ در بلگراد، با غلبه بر حریف نامدار آمریکایی خود، یانی دیاکومیهالیس، با نتیجه ۱۳ بر ۸، در ۲۰ سالگی به قهرمانی جهان رسید. این پیروزی نقطه اوج کارنامه او و نمایش سبک منحصربهفردش بود: طوفانی از حملات بیامان!
این گزارش، مسیر زندگی و حرفهای او را از مازندران تا رسیدن به قلههای جهانی و المپیک دنبال میکند و نشان میدهد چگونه بزرگترین نقطه قوت او، یعنی حمله بیرحمانه، همزمان منبع آسیبپذیریهای او نیز هست.
مشخصات شخصی رحمان عموزاد
- نام کامل: رحمان عموزاد خلیلی
- تاریخ تولد: ۲۶ تیر ۱۳۸۱ (۱۷ جولای ۲۰۰۲)
- محل تولد: خلیلشهر، شهرستان بهشهر، استان مازندران
- قد: ۱۷۴ سانتیمتر
- وزن مسابقه: ۶۵ کیلوگرم
- رشته ورزشی: کشتی آزاد
- لقبها: رحمان بیرحم، پلنگ سیاه بیرحم
- وضعیت تاهل: متاهل (ازدواج در سال ۱۴۰۲)
- تحصیلات: دانشجوی رشته حسابداری
- الگوی ورزشی: حسن یزدانی
- پیج اینستاگرام: rahman_amouzad
اوایل زندگی در مهد قهرمانان
مازندران، قلب تپنده کشتی
رحمان عموزاد خلیلی در تاریخ ۲۶ تیر ۱۳۸۱ (۱۷ جولای ۲۰۰۲) در خلیلشهر، از توابع شهرستان بهشهر در استان مازندران، چشم به جهان گشود. او در منطقهای متولد شد که به درستی «گهواره کشتی» ایران نامیده میشود و به طور مداوم قهرمانان ملی و جهانی بسیاری را به ورزش کشور معرفی میکند.
یک خاندان روی تشک کشتی: خانواده عموزاد
رحمان در خانوادهای هفت نفره رشد کرد که میتوان آن را یک سلسله کشتی نامید. او دارای سه برادر و یک خواهر است. برادر بزرگترش، فرزاد، که خود قهرمان جوانان جهان و دارنده مدال برنز آسیاست، تأثیر عمیقی بر او داشت و به عنوان الگو و مربی خانگی، استانداردهای بالایی برای او تعیین کرد. همچنین، حضور برادر دوقلویش، محمدعلی، که او نیز کشتیگیر حرفهای در همان وزن است، یک محیط رقابتی داخلی و دائمی ایجاد کرد که به تقویت روحیه جنگندگی او کمک شایانی نمود. برادر دیگرش، فرشاد، و پسرعمویش، مجتبی، نیز در این رشته فعال هستند. پدرش کارگر و مادرش خانهدار بود. این محیط رقابتی شدید خانوادگی، رشد او را تسریع بخشید و ذهنیت تهاجمیاش را پایهریزی کرد.
گامهای نخست و مربیان اولیه
رحمان کشتی را از شش سالگی با راهنمایی برادرانش آغاز کرد و تمرینات رسمی خود را در سن نه سالگی زیر نظر داییاش، باقر محمدپور، به عنوان اولین مربی رسمی خود، شروع کرد.
دوران طلایی در ردههای سنی پایه (۲۰۱۸-۲۰۲۱)
فتح رده نوجوانان (۲۰۱۸-۲۰۱۹)
دوران حرفهای رحمان در رده نوجوانان با سلطه مطلق همراه بود. او در دو سال متوالی، قهرمانی آسیا و جهان را در سال ۲۰۱۸ در وزن ۴۵ کیلوگرم و در سال ۲۰۱۹ در وزن ۴۸ کیلوگرم کسب کرد و چهار مدال طلا به دست آورد. نحوه پیروزیهای او شگفتانگیز بود؛ در مسابقات جهانی ۲۰۱۸، ۴۷ امتیاز کسب کرد و تنها یک امتیاز از دست داد. در جهانی ۲۰۱۹، ۳۰ امتیاز گرفت و تنها ۵ امتیاز واگذار کرد. لحظه نمادین این دوره، پرتاب خیرهکننده حریف آمریکاییاش، استیو پولین، در نیمهنهایی جهانی ۲۰۱۹ بود که در ایران وایرال شد. این موفقیتها باعث شد اتحادیه جهانی کشتی (UWW) او را به عنوان «بهترین کشتیگیر آزادکار نوجوان سال ۲۰۱۹» انتخاب کند.
قهرمانی جوانان جهان (۲۰۲۱)
عموزاد با انتقال به رده جوانان و وزن ۶۱ کیلوگرم، مدال طلای مسابقات قهرمانی جوانان جهان ۲۰۲۱ در اوفا، روسیه را با شکست دادن حریفانی از قدرتهای کشتی مانند روسیه و هند، به گردن آویخت.
ورود به عرصه بزرگسالان (۲۰۲۰-۲۰۲۱)
آزمونهای داخلی و اولین تجربهها
رحمان اولین حضور خود در رده بزرگسالان را در لیگ برتر کشتی ایران در اکتبر ۲۰۲۰ تجربه کرد. در مسابقات انتخابی تیم ملی در وزن ۵۷ کیلوگرم، شکستهای او در برابر کشتیگیران باتجربهای مانند رضا اطری و علیرضا سرلک، درسهای مهمی برای او به همراه داشت. با این حال، او به سرعت خود را بازیافت و در جام جهانی انفرادی ۲۰۲۰ در بلگراد، مدال برنز را کسب کرد. تنها شکست او در این مسابقات در برابر زائور اوگویف روس، قهرمان وقت جهان، رقم خورد.
تغییر وزن استراتژیک
در مارس ۲۰۲۱، رحمان در رقابت برای کسب سهمیه المپیک توکیو، مغلوب رضا اطری شد. این شکست باعث شد تا او به وزن ۶۱ کیلوگرم صعود کند. او بلافاصله در جام معتبر تختی در می ۲۰۲۱ و تورنمنت رنکینگدار یاشار دوغو قهرمان شد. اما در مسابقات جهانی بزرگسالان ۲۰۲۱ در اسلو، پس از یک پیروزی، در برابر توشیهیرو هاسگاوا از ژاپن حذف شد و در جایگاه یازدهم قرار گرفت.
رسیدن به قله جهان و آسیا (۲۰۲۲-۲۰۲۴)
سلطه بر آسیا
در سال ۲۰۲۲، عموزاد به وزن المپیکی ۶۵ کیلوگرم رفت و با شکست باجرانگ پونیای هندی در فینال، قهرمان آسیا شد. او این موفقیت را با کسب دو عنوان قهرمانی دیگر در آسیا در سالهای ۲۰۲۳ (آستانه) و ۲۰۲۴ (بیشکک) تکرار کرد و یک حکومت سهساله بر این قاره برقرار نمود.
تاجگذاری در بلگراد: قهرمان جهان ۲۰۲۲
مسابقات جهانی ۲۰۲۲ در بلگراد، نقطه اوج دوران حرفهای رحمان بود. او در مسیر خود اسماعیل موساکایف مجارستانی و حاجی علیف آذربایجانی (قهرمان سه دوره جهان) را شکست داد. پیروزی قاطع ۹ بر ۲ در برابر علیف، یک تغییر نسل در این وزن محسوب میشد. در فینال، او در یک مبارزه هیجانانگیز یانی دیاکومیهالیس آمریکایی را ۱۳ بر ۸ شکست داد و قهرمان جهان شد.
افت و خیز در سال ۲۰۲۳
سال ۲۰۲۳ برای رحمان با چالشهایی همراه بود. او در مسابقات جهانی به مقام پنجم رسید. شکست او در نیمهنهایی در برابر اسماعیل موساکایف و شکست در دیدار ردهبندی، آسیبپذیری او را در برابر کشتیگیران تاکتیکی آشکار کرد. در بازیهای آسیایی نیز با شکست در فینال مقابل تومور-اچیر تولگا از مغولستان، به مدال نقره دست یافت.
المپیک پاریس: نمایشی مقتدرانه تا نقره (۲۰۲۴)
مسیر ویرانگر تا فینال
نمایش رحمان در مسیر رسیدن به فینال المپیک ۲۰۲۴ یکی از مقتدرانهترین عملکردهای تاریخ اخیر بود. او در سه مسابقه ابتدایی خود حتی یک امتیاز هم به حریفان واگذار نکرد.
- دور اول: پیروزی ۸ بر ۰ مقابل زین رترفورد (آمریکا)، قهرمان جهان.
- یکچهارم نهایی: پیروزی ۱۱ بر ۰ مقابل اسلام دودایف (آلبانی)، قهرمان اروپا.
- نیمهنهایی: پیروزی خیرهکننده ۱۰ بر ۰ در برابر اسماعیل موساکایف (مجارستان)، که انتقام شکست سال قبل بود.
مانع نهایی در فینال
در دیدار نهایی، او در برابر کوتارو کیوئوکا از ژاپن قرار گرفت. رحمان مسابقه را با کسب اولین امتیاز آغاز کرد، اما کیوئوکا با استفاده استادانه از ضدحمله و تکنیک «فتیلهپیچ»، یک زیرگیری را به امتیازات متعدد تبدیل کرد و در نهایت با نتیجه قاطع ۱۰ بر ۳ پیروز شد و رحمان به مدال نقره المپیک دست یافت.
پرونده فنی و سبک کشتی
نقاط قوت و ضعف
سلاح اصلی رحمان، فشار و سرعت خفهکنندهای است که در تمام شش دقیقه حفظ میکند. تکنیکهای اصلی او شامل زیرگیریهای قدرتمند و کنترل حریف با «آندر هوک» است.
- نقاط قوت: قدرت بدنی استثنایی برای وزن ۶۵ کیلوگرم، نیروی انفجاری، استقامت قلبی-عروقی نامحدود و باوری تزلزلناپذیر به سیستم تهاجمی خود.
- نقاط ضعف: تمایل به «عجله» در حمله که میتواند توسط کشتیگیران ضدحملهزن ماهر علیه خودش استفاده شود. دفاع او نیز زمانی که حریف به پاهایش برسد، میتواند متزلزل باشد.
رقبای کلیدی در وزن ۶۵ کیلوگرم
مهمترین رقبای او شامل کوتارو کیوئوکا (ژاپن)، اسماعیل موساکایف (مجارستان)، شامیل ممدوف (روسیه)، وازگن توانیان (ارمنستان) و مجموعهای از کشتیگیران آمریکایی و روس هستند.
شخصیت و زندگی شخصی
مردی فراتر از مدالها
لقب مشهور او، «رحمان بیرحم» و «پلنگ سیاه بیرحم» است. این شخصیت تهاجمی روی تشک، در تضاد کامل با زندگی شخصی او قرار دارد. او در سال ۱۴۰۲ (میلادی ۲۰۲۲) در سن ۲۱ سالگی ازدواج کرد. همسر او، که به نام فاطمه صالحی معرفی شده، در مصاحبهای گفته است که رحمان در خانه فردی مهربان و احساساتی است.
الهامها، آرزوها و مشخصات
الگوی اصلی رحمان، اسطوره کشتی ایران، حسن یزدانی است و به میراث جهانپهلوان تختی نیز احترام میگذارد. او در کنار ورزش، دانشجوی رشته حسابداری است. هدف شخصی او کسب ۱۰ مدال طلای جهان و ۴ مدال طلای المپیک است که نشان از جاهطلبی عظیم او دارد. قد او ۱۷۴ سانتیمتر و وزن مسابقهاش ۶۵ کیلوگرم است.
خلاصه دستاوردهای حرفهای
| سال | رقابت | مکان | رده سنی | وزن | مدال |
|---|---|---|---|---|---|
| 2018 | قهرمانی آسیا | تاشکند، ازبکستان | نوجوانان (U17) | 45 kg | طلا |
| 2018 | قهرمانی جهان | زاگرب، کرواسی | نوجوانان (U17) | 45 kg | طلا |
| 2019 | قهرمانی آسیا | نورسلطان، قزاقستان | نوجوانان (U17) | 48 kg | طلا |
| 2019 | قهرمانی جهان | صوفیه، بلغارستان | نوجوانان (U17) | 48 kg | طلا |
| 2020 | جام جهانی انفرادی | بلگراد، صربستان | بزرگسالان | 57 kg | برنز |
| 2021 | جام تختی | تهران، ایران | بزرگسالان | 61 kg | طلا |
| 2021 | یادبود یاشار دوغو | استانبول، ترکیه | بزرگسالان | 61 kg | طلا |
| 2021 | قهرمانی جهان | اوفا، روسیه | جوانان (U20) | 61 kg | طلا |
| 2022 | قهرمانی آسیا | اولانباتور، مغولستان | بزرگسالان | 65 kg | طلا |
| 2022 | قهرمانی جهان | بلگراد، صربستان | بزرگسالان | 65 kg | طلا |
| 2022 | جام جهانی (تیمی) | کورالویل، آمریکا | بزرگسالان | 65 kg | نقره |
| 2022 | بازیهای آسیایی | هانگژو، چین | بزرگسالان | 65 kg | نقره |
| 2023 | قهرمانی آسیا | آستانه، قزاقستان | بزرگسالان | 65 kg | طلا |
| 2024 | تورنمنت رنکینگ زاگرب | زاگرب، کرواسی | بزرگسالان | 65 kg | نقره |
| 2024 | قهرمانی آسیا | بیشکک، قرقیزستان | بزرگسالان | 65 kg | طلا |
| 2024 | بازیهای المپیک | پاریس، فرانسه | بزرگسالان | 65 kg | نقره |
