رضا جاودانی، چهره‌ای که دهه‌ها با صدایی آرام و متین، مهمان خانه‌های علاقه‌مندان به ورزش بود، شخصیتی چندوجهی در رسانه و حقوق ایران است. او که کار خود را به عنوان یک مجری مسلط ورزشی آغاز کرد، همزمان مسیری جدی را در دنیای وکالت پیمود و در نهایت با دانش حقوقی و تریبون رسانه‌ای خود، به افشاگر یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های فساد در تاریخ فوتبال ایران تبدیل شد. این مسیر دوگانه، از استودیوهای تلویزیون تا کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، از او شخصیتی منحصر به فرد ساخت که همواره میان آرامش اجرا و قاطعیت قانون در حرکت بوده است.
مشخصات شخصی
- تاریخ تولد: ۲۵ مهر ۱۳۴۸
- محل تولد: مشهد
- تحصیلات: کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی از دانشگاه تهران
- حرفه: وکیل پایه یک دادگستری و مجری سابق تلویزیون
زندگی شخصی، همسر و فرزند
رضا جاودانی در سال ۱۳۷۸ و در سن ۳۰ سالگی با مهشید سالاری ازدواج کرد. همسر او دارای مدرک کارشناسی ارشد مردم‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی است. این زوج یک پسر به نام شروین دارند که کمی پس از جام جهانی ۱۹۹۸ به دنیا آمد. شروین برخلاف پدرش علاقه‌ای به وکالت ندارد و در رشته ریاضی تحصیل می‌کند، اما همانند او به فوتبال علاقه‌مند است.
جاودانی نحوه آشنایی با همسرش را کاملاً سنتی توصیف می‌کند و خاطره جالبی از روز خواستگاری خود دارد. او تعریف می‌کند که خانواده همسرش برای اولین بار او را هنگام اجرای برنامه مربوط به بازی ایران و آلمان در تلویزیون دیده بودند و به دلیل شکست ایران در آن بازی، خاطره خوبی از او نداشتند. جاودانی در این باره می‌گوید:
«روزی که به خواستگاری ایشان رفتم و قرار شد با هم صحبت کنیم، از آنجایی که فکر نمیکرد که من همان مجری باشم گفت: «شما چقدر شبیه آن مجری هستید که… من از او به خاطر شکست ایران مقابل آلمان خاطره خوبی ندارم و…» خلاصه کلی با هم صحبت کردیم و بالاخره افتخار داد که با من ازدواج کند.»
همسرش، خانم سالاری، رضا جاودانی را “شوهری نمونه” توصیف می‌کند که تنها مشغله کاری زیادی دارد. خود جاودانی نیز همواره از زندگی شخصی‌اش ابراز رضایت کرده و آرامش را از کانون خانواده می‌گیرد. او می‌گوید: «احساس خوشبختی می‌کنم، چون پسر و شغل خوبی دارم، همسرم را دوست دارم خیلی زیاد.»
فعالیت‌های حرفه‌ای
ورود به صدا و سیما و آغاز فعالیت در تهران
رضا جاودانی در خانواده‌ای رسانه‌ای بزرگ شد؛ پدرش از تهیه‌کنندگان رادیو و تلویزیون و مادرش بازنشسته واحد خبر صدا و سیما بود. او در سال ۱۳۶۸ و در سن ۱۹ سالگی فعالیت خود را در صدا و سیمای مرکز خراسان آغاز کرد. اولین تجربه گزارشگری او مربوط به یک مسابقه دوچرخه‌سواری بود که بدون هیچ تجربه قبلی ضبط شد. در سال ۱۳۷۶، برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد به تهران رفت و همکاری خود را با شبکه سه آغاز کرد. نخستین برنامه سراسری او «جُنگ ورزش» نام داشت که از ۱۸ شهریور ۱۳۷۶ روی آنتن رفت. با پیوستن به شبکه سه، او گزارشگری فوتبال را کنار گذاشت و صرفاً بر اجرای برنامه‌های استودیویی متمرکز شد.
مردان آهنین
شاید هیچ برنامه‌ای به اندازه «مردان آهنین» در شهرت رضا جاودانی میان عموم مردم نقش نداشته باشد. این برنامه که در ایام نوروز پخش می‌شد، به سرعت به یک پدیده محبوب تبدیل شد. جاودانی پس از آنکه گزینه‌های اصلی اجرا، یعنی فرهاد جم و محمود شهریاری، به دلایل مختلفی نتوانستند این مسئولیت را بپذیرند، برای اجرا انتخاب شد. او در این باره می‌گوید که تهیه‌کننده برنامه پس از شنیدن تنها دو خط از اجرای آزمایشی‌اش، قاطعانه اعلام کرد: «غیر از جاودانی هرکسی بیاید، من نمی‌خواهم.» اجرای او در کنار فرامرز خودنگاه (داور مسابقات) از نوروز ۱۳۸۰، او را به چهره‌ای ملی بدل کرد.
وکالت؛ حرفه اصلی
با وجود شهرت گسترده در تلویزیون، جاودانی همواره تأکید داشته که حرفه اصلی او وکالت است. او در سال ۱۳۸۳ در آزمون کانون وکلا پذیرفته شد و یک سال بعد، در سال ۱۳۸۴، رسماً پروانه وکالت پایه یک دادگستری خود را دریافت کرد. او به همراه یکی از دوستانش یک دفتر وکالت دارد و تمرکز خود را بیشتر بر پرونده‌های حقوقی (مدنی) قرار داده است، زیرا به گفته خودش «حوصله دعوا را ندارم» و از پذیرش پرونده‌های خانوادگی خودداری می‌کند. از بهمن ۱۳۹۵ نیز به عنوان عضو کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال فعالیت کرده است.
کناره‌گیری از تلویزیون
در اواخر تابستان سال ۱۴۰۲، پس از ۳۵ سال فعالیت، رضا جاودانی به همکاری خود با صدا و سیما پایان داد. او دلیل این تصمیم را مسائل شخصی و همچنین شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور عنوان کرد و گفت:
«اکثر دلایلم برای عدم همکاری با صدا و سیما شخصی است، اما در شرایطی فعلی یک انسان نمی‌تواند نسبت به وضعیت زندگی هم‌وطنانش نیز بی‌تفاوت باشد. اوضاع اقتصادی مردم اصلاً خوب نیست و در این شرایط دیگر رمغی برای تماشای برنامه‌های ما ندارد.»
حواشی
انتقاد از احسان علیخانی
در جریان پخش مسابقات جام ملت‌های اروپا ۲۰۱۶، برنامه «گزارش ورزشی» با اجرای جاودانی بلافاصله بعد از برنامه «ماه عسل» روی آنتن می‌رفت. در یکی از شب‌ها، طولانی شدن بیش از حد برنامه ماه عسل موجب شد تا جاودانی به صورت زنده از احسان علیخانی انتقاد کند که این موضوع با حواشی زیادی همراه شد. جاودانی سال‌ها بعد در مصاحبه‌ای از این اتفاق ابراز پشیمانی کرد و ضمن عذرخواهی گفت: «خیلی دوستش دارم. یک شب گفتم که آنتن را زودتر تحویل بدهید، ولی فکر کنم ناراحت شد و همین جا از او عذرخواهی می‌کنم.»
افشاگری بزرگ فساد در فوتبال
بزرگ‌ترین حاشیه زندگی حرفه‌ای رضا جاودانی، به مصاحبه جنجالی او با عادل فردوسی‌پور در برنامه اینترنتی «فوتبال ۳۶۰» بازمی‌گردد. او به عنوان عضو کمیته انضباطی، با استناد به اطلاعات پرونده فساد باشگاه مس رفسنجان، از ابعاد گسترده‌ای از تخلفات پرده برداشت که فوتبال ایران را در شوک فرو برد. این افشاگری‌ها که به «رفسنجان‌گیت» معروف شد، منجر به احضار او به کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال گردید.
برخی از تکان‌دهنده‌ترین اتهامات مطرح‌شده توسط او عبارت بودند از:
- اهدای یک ساعت رولکس ۶۰۰ میلیون تومانی به عوامل یک برنامه تلویزیونی.
- اهدای یک دستگاه خودرو به یک مجری صدا و سیما که بعداً مفقود شد.
- پرداخت ۷۰ میلیارد تومان رشوه در پروژه ساخت یک ورزشگاه به یکی از مسئولان سازمان لیگ.
- پرداخت پول به داوران از طریق حساب‌های بانکی بستگانشان، از جمله «عروس داورها».
- پرداخت ۶ میلیارد تومان به یک جادوگر.
- تخصیص بودجه برای تأمین «پارتنر برای رابطه غیر مشروع» در شمال کشور.
کارنامه کاری (برنامه‌های تلویزیونی)
- ۱۳۷۶: جُنگ ورزش
- ۱۳۸۰–۱۳۸۹: مردان آهنین
- ۱۳۸۱: ویژه برنامهٔ جام جهانی فوتبال ۲۰۰۲
- ۱۳۸۱–۱۴۰۲: گزارش ورزشی
- ۱۳۸۹: یک جهان یک جام
- ۱۳۹۱: جام چهاردهم
- ۱۳۹۱: آنسوی نیمکت (شبکه ورزش)
- ۱۳۹۳: بیست‌چهارده
- ۱۳۹۳: آسیا ۲۰۱۵ (مجری و تهیه‌کننده)
- ۱۳۹۴: سه‌پاس
- ۱۳۹۵: جام پانزدهم
- ۱۳۹۸: دایره طلایی
تصاویر شخصی رضا جاودانی
