شریفه محمدی کیست؟ چرا به اعدام محکوم شد؟ بغی یعنی چه؟

شریفه محمدی، فعال کارگری ۴۵ ساله، پس از طی یک روند قضایی پر فراز و نشیب، به اتهام «بغی» به اعدام محکوم شده و این حکم در دیوان عالی کشور تأیید شده است.

شریفه محمدی کیست؟

شریفه محمدی، متولد ۱۳۵۸، فارغ‌التحصیل رشته مهندسی طراحی صنعتی از دانشگاه تهران است. او پیش از بازداشت در یک شرکت مهندسی ساختمان در شهر رشت مشغول به کار بود. خانم محمدی مادر یک پسر ۱۳ ساله به نام آیدین است.

فعالیت اصلی او که در پرونده قضایی مورد استناد قرار گرفته، عضویت در «کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگری» بوده است. بر اساس اطلاعات موجود در پرونده، این عضویت به بیش از یک دهه پیش بازمی‌گردد.

چرا به اعدام محکوم شد؟

اتهام اصلی که منجر به صدور حکم اعدام برای شریفه محمدی شده، «بغی» است. طبق ماده ۲۸۷ قانون مجازات اسلامی، «بغی» به معنای قیام مسلحانه علیه اساس نظام جمهوری اسلامی ایران است.

مبنای صدور این حکم از سوی دادگاه، عضویت سابق او در کمیته هماهنگی بوده است که دادگاه آن را مرتبط با گروه کومله دانسته و مصداق اقدام علیه امنیت ملی و قیام مسلحانه تلقی کرده است.

روند قضایی پرونده شریفه محمدی

پرونده خانم محمدی از زمان بازداشت تا تأیید نهایی حکم، مسیر متفاوتی را در مراجع قضایی طی کرده است. او در ابتدا با اتهام «تبلیغ علیه نظام» بازداشت شد اما در ادامه روند تحقیقات، اتهام او به «بغی» تغییر یافت.

خلاصه این روند قضایی در جدول زیر آمده است:

نکته قابل توجه در این پرونده آن است که شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور که یک بار حکم را نقض کرده بود، در مرحله فرجام‌خواهی دوم، رأی دادگاه تجدیدنظر مبنی بر اعدام را تأیید کرد.

تحلیل حقوقی اتهام “بغی” در قوانین ایران

اتهام «بغی» در ماده ۲۸۷ قانون مجازات اسلامی به این صورت تعریف شده است: «گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران، قیام مسلحانه کند». عنصر اساسی و غیرقابل حذف این جرم، ماهیت «مسلحانه» قیام است. تحلیل‌های حقوقی تأیید می‌کنند که این جرم مستلزم وجود یک گروه سازمان‌یافته است که از سلاح استفاده کرده یا قصد استفاده از آن را داشته باشد. این جرم از اعتراضات فردی یا مخالفت‌های مدنی متمایز است. مجازات برای کسانی که از سلاح خود استفاده کنند، اعدام است.