بیوگرافی ماریا کورینا ماچادو: بانوی آهنین ونزوئلا و برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۵

در قلب کاراکاس، پایتخت پرتلاطم ونزوئلا، زنی چشم به جهان گشود که سرنوشتش با مبارزه برای دموکراسی گره خورد: ماریا کورینا ماچادو پاریسکا. این مهندس و سیاستمدار برجسته، متولد ۷ اکتبر ۱۹۶۷، به نمادی از مقاومت علیه استبداد و یکی از سرسخت‌ترین رهبران اپوزیسیون ونزوئلا تبدیل شده است. اوج این مبارزه خستگی‌ناپذیر، در اکتبر ۲۰۲۵ رقم خورد، زمانی که کمیته نوبل نروژی، جایزه صلح نوبل را به پاس “تلاش بی‌وقفه برای ترویج حقوق دموکراتیک و مبارزه برای گذاری عادلانه و صلح‌آمیز از دیکتاتوری به دموکراسی” به او اهدا کرد. این جایزه، نام ماچادو را در تاریخ به عنوان نماد مقاومت در برابر رژیم نیکلاس مادورو ثبت کرد.

از تبار اشراف تا تحصیلات عالی: ریشه‌های یک رهبر

ماریا کورینا در خانواده‌ای سرشناس با پیشینه‌ای تاریخی متولد شد. او بزرگ‌ترین فرزند از چهار دختر هنریکه ماچادو زولواگا، تاجر فولاد، و کورینا پاریسکا، روانشناس، است. ریشه‌های خانوادگی او به شخصیت‌های تاریخی و اشراف‌زادگان ونزوئلایی بازمی‌گردد که نشان از پیوندی عمیق با تاریخ این سرزمین دارد.

او با تکیه بر هوش و پشتکار خود، مدرک مهندسی صنایع را از دانشگاه کاتولیک آندرس بلو دریافت کرد و سپس کارشناسی ارشد مالی خود را از موسسه معتبر IESA در کاراکاس گرفت. افق دید جهانی او در سال ۲۰۰۹ گسترش یافت، زمانی که به عنوان یکی از ۱۵ نخبه از میان صدها متقاضی، برای شرکت در برنامه «همکاران جهانی» دانشگاه ییل انتخاب شد؛ برنامه‌ای که برای پرورش نسل جدید رهبران جهانی طراحی شده است.

پیش از ورود به دنیای سیاست، روحیه انسان‌دوستانه ماچادو او را به تأسیس بنیاد «آتنا» در سال ۱۹۹۲ واداشت. او با کمک‌های خصوصی، به کودکان یتیم و آسیب‌دیده خیابان‌های کاراکاس یاری می‌رساند و تعهد خود به بهبود جامعه را به نمایش گذاشت.

گامی به سوی سیاست: تولد Súmate و رویارویی با چاوز

نقطه عطف زندگی ماچادو در سال ۲۰۰۲ و با تأسیس سازمان مدنی Súmate رقم خورد. این سازمان که با هدف نظارت بر انتخابات و حفاظت از دموکراسی شکل گرفت، حاصل یک گفتگوی اتفاقی اما سرنوشت‌ساز با الخاندرو پلاز بود. ماچادو بعدها گفت: «حس می‌کردم نمی‌توانم در خانه بنشینم و فروپاشی کشورم را تماشا کنم… باید فرآیند انتخاباتی را حفظ می‌کردیم تا صدای مردم شنیده شود.»

Súmate رهبری کمپین همه‌پرسی برای برکناری هوگو چاوز در سال ۲۰۰۴ را بر عهده گرفت. این اقدام شجاعانه، بهای سنگینی داشت؛ ماچادو و همکارانش به اتهام «خیانت» و «توطئه» به دلیل دریافت کمک مالی از صندوق ملی دموکراسی (NED) تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. این اتهامات که با محکومیت گسترده بین‌المللی مواجه شد، اولین رویارویی جدی او با دستگاه سرکوب دولتی بود.

از پارلمان تا سودای ریاست‌جمهوری

ماچادو در سال ۲۰۱۱ با اعلام نامزدی برای انتخابات ریاست‌جمهوری، رسماً وارد کارزار اصلی سیاست شد. او پیش از آن، در انتخابات سال ۲۰۱۰ با کسب بیشترین رأی در سراسر کشور، به عنوان نماینده ایالت میراندا به عضویت مجمع ملی درآمده بود. در پارلمان، او به صدایی رسا علیه سیاست‌های دولت تبدیل شد و شجاعانه کمبودها، فساد و نقض حقوق بشر را فریاد می‌زد.

در مارس ۲۰۱۴، پس از آنکه در نشست سازمان کشورهای آمریکایی (OAS) از وضعیت وخیم ونزوئلا سخن گفت، پارلمان تحت کنترل دولت، او را به شکلی غیرقانونی از نمایندگی خلع کرد. این اقدام، عزم او را برای مبارزه جدی‌تر کرد.

مبارزه بی‌وقفه برای دموکراسی: از نامزدی تا تعقیب

ماریا کورینا ماچادو یکی از چهره‌های اصلی اعتراضات گسترده سال ۲۰۱۴ علیه نیکلاس مادورو بود. دولت در پاسخ، پرونده‌های قضایی جدیدی علیه او گشود و با استناد به ایمیل‌های جعلی، او را به طراحی توطئه برای سرنگونی متهم کرد؛ اتهامی که جعلی بودن آن توسط کارشناسان امنیت سایبری تأیید شد.

در سال ۲۰۲۳، او با هدف شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری، کمپین خود را آغاز کرد و با استقبال بی‌نظیر مردم، در انتخابات مقدماتی اپوزیسیون با اقتدار پیروز شد. اما رژیم مادورو که از محبوبیت او هراسان بود، او را برای ۱۵ سال از هرگونه فعالیت سیاسی محروم کرد. این ممنوعیت با محکومیت شدید سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سازمان کشورهای آمریکایی روبرو شد.

با اینکه ماچادو از شرکت در انتخابات ۲۰۲۴ بازماند، اما به عنوان رهبر اصلی اپوزیسیون، از نامزد جایگزین، ادموندو گونزالس، حمایت کرد. حمایت او به قدری تأثیرگذار بود که گونزالس به نماد وحدت مخالفان تبدیل شد. پس از انتخابات و اعلام نتایج جعلی توسط دولت، ماچادو برای حفظ جان خود مخفی شد و شواهد پیروزی اپوزیسیون را به جهانیان ارائه داد. تلاش برای دستگیری او در ژانویه ۲۰۲۵، بار دیگر ماهیت سرکوبگر رژیم را آشکار ساخت.

اندیشه‌های «بانوی آهنین»: از اقتصاد تا حقوق بشر

ماچادو که به «بانوی آهنین» ونزوئلا شهرت یافته، دیدگاه‌های سیاسی روشنی دارد. او از یک مدل اقتصادی مبتنی بر «سرمایه‌داری مردمی» و خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی مانند غول نفتی PDVSA برای افزایش کارآمدی دفاع می‌کند. او تحریم‌های بین‌المللی را ابزاری مشروع برای فشار بر دیکتاتوری می‌داند و از مداخله خارجی برای جلوگیری از فاجعه انسانی حمایت کرده است. در حوزه اجتماعی، او از ازدواج همجنس‌گرایان، قانونی شدن ماری‌جوانای طبی و آغاز یک گفتگوی ملی درباره سقط جنین پشتیبانی می‌کند.

بهای سنگین مقاومت: خشونت و ارعاب

مبارزات ماچادو همواره با خشونت و حملات فیزیکی از سوی حامیان دولت و نیروهای امنیتی همراه بوده است. او بارها در تجمعات و حتی در صحن پارلمان مورد ضرب و شتم قرار گرفته و بینی‌اش در یکی از این حملات شکست. این خشونت‌ها هرگز نتوانست اراده پولادین او را در هم بشکند.

تقدیر جهانی: از ییل تا جایزه صلح نوبل

فعالیت‌های شجاعانه ماریا کورینا ماچادو از چشم جهانیان پنهان نمانده است. او در طول سال‌ها جوایز معتبر متعددی دریافت کرده است، از جمله:

• انتخاب به عنوان یکی از ۱۰۰ زن تأثیرگذار جهان توسط بی‌بی‌سی (۲۰۱۸).
• دریافت جایزه آزادی از لیبرال اینترنشنال (۲۰۱۹).
• برنده جایزه حقوق بشر واتسلاو هاول از شورای اروپا (۲۰۲۴).
• برنده جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه از پارلمان اروپا (۲۰۲۴).
• قرار گرفتن در فهرست ۱۰۰ فرد تأثیرگذار جهان توسط مجله تایم (۲۰۲۵).

و سرانجام، جایزه صلح نوبل در اکتبر ۲۰۲۵، که مهر تأییدی بر دهه‍‌ها مبارزه او برای آزادی و دموکراسی در ونزوئلا بود.

فراتر از سیاست: زندگی شخصی

ماریا کورینا ماچادو، فارغ از چهره سیاسی‌اش، مادر سه فرزند است. متأسفانه به دلیل تهدیدهای جانی مداوم، فرزندان او مجبور به زندگی در خارج از کشور شده‌اند؛ بهایی گزاف که او برای عشق به میهن و آزادی مردمش پرداخته است.