صائب تبریزی یکی از شاعران بزرگ و برجسته قرن یازدهم هجری است که آثار زیبایش شهرتی جهانی دارند. آرامگاه او در اصفهان، یکی از مکان‌های دیدنی این شهر محسوب می‌شود و بنای فعلی آن در دوره پهلوی ساخته شده است. اخیراً شهردار منطقه یک اصفهان خبر از جانمایی مزار استاد محمود فرشچیان، هنرمند برجسته نگارگری، در پایین پله‌های آرامگاه صائب داده است. این تصمیم با هدف تبدیل آرامگاه صائب به یک مکان فرهنگی و هنری شاخص برای اهل هنر، همچون حافظیه شیراز، صورت گرفته است.
مختصری درباره صائب تبریزی و آرامگاه او
میرزا محمدعلی، متخلص به صائب تبریزی و معروف به میرزا صائبا، از غزل‌سرایان بزرگ قرن یازدهم هجری و دوره صفویان بود. او در سال ۱۰۱۶ هجری قمری در تبریز به دنیا آمد و خانواده‌اش بعدها به دستور شاه عباس اول به اصفهان مهاجرت کردند. صائب پس از سفرهایی به مکه و هندوستان، به ایران بازگشت و در اصفهان اقامت گزید. شاه عباس دوم به او مقام ملک‌الشعرایی را اعطا کرد.
صائب در سال ۱۰۸۶ یا ۱۰۸۷ هجری قمری در اصفهان درگذشت و در باغ شخصی خود که به آن تکیه می‌گفتند، به خاک سپرده شد. تعداد اشعار او به بیش از ۶۰ تا ۱۲۰ هزار بیت می‌رسد و به همین دلیل به او “کثیرالشعر” می‌گفتند. او همچنین به “شاعر تکبیت‌ها” شهرت داشت و سبک هندی را به کمال رساند.
تاریخچه و معماری آرامگاه صائب تبریزی
قبر صائب تبریزی سال‌ها ناشناخته بود تا اینکه در قرن اخیر کشف شد و بنای کنونی آرامگاه برای آن ساخته شد. این آرامگاه در خیابان صائب و در باغ تکیه واقع شده. طرح بنای آن توسط حسین معارفی اصفهانی طراحی و توسط مهندس محسن فروغی تکمیل شد. ساختمان آرامگاه در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید و در سال ۱۳۵۵ با شماره ثبتی ۱۳۳۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
معماری آرامگاه از معماری دوران صفویه الهام گرفته شده است. این بنا ایوانی بلند با ابعاد ۱۴٫۲۰ در ۶ در ۸ متر دارد که دارای ۱۰ پله سنگی است. سقف آن آیینه‌کاری شده و روی سرستون‌های آن قوس‌های جناغی قرار دارند. در داخل و اطراف آرامگاه، اشعاری از صائب به چشم می‌خورد. سنگ مزار صائب از مرمر یکپارچه یزدی است و سنگ مزار قدیمی که دو نیم شده بود، در وسط آن قرار داده شده است.
محل دقیق دفن استاد محمود فرشچیان
طبق گفته شهردار منطقه یک اصفهان، محل دفن استاد محمود فرشچیان در مجموعه تاریخی آرامگاه صائب تبریزی، پایین پله‌های آرامگاه و در فضای سبز آن جانمایی شده است. خود استاد فرشچیان این مکان را برای آرامگاه ابدی خود انتخاب کرده و طرح نماد مقبره را نیز طراحی کرده‌اند. شهردار منطقه یک اصفهان ابراز امیدواری کرده که این مکان با هماهنگی استانداری و شهرداری اصفهان به زیارتگاهی شایسته برای اهل هنر تبدیل شود.
وی همچنین بیان داشته که
“بنا داریم محل مقبره صائب را به صائبیه اصفهان تبدیل کنیم تا همچون حافظیه شیراز، مکانی شاخص برای اهل فرهنگ و هنر ایجاد شود”.
