بیوگرافی بابک بیات آهنگساز و نوازنده به همراه همسر و فرزندانش

بابک بیات آهنگساز، نوازنده، تنظیم‌کننده و آهنگساز فیلم ایرانی بود. او یکی از چهره‌های برجسته موسیقی ایران به شمار می‌رود که آثار ماندگاری را در سینما و تلویزیون از خود به جای گذاشته است. فعالیت‌های هنری او قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران ادامه یافت و جوایز متعددی را برای او به ارمغان آورد.

مشخصات شخصی

• نام کامل: علی‌حسین بیات زرندی مطلق
• نام هنری: بابک بیات
• تاریخ تولد: ۲۳ خرداد ۱۳۲۵
• محل تولد: تهران
• تاریخ درگذشت: ۵ آذر ۱۳۸۵
• علت درگذشت: نارسایی کبدی
• محل دفن: قطعه هنرمندان بهشت زهرا
• اصالت پدری: روستای ده مامونیه (شهرستان زرندیه کنونی)
• پدر: ارتشی
• مادر: خانه‌دار
• تحصیلات: دیپلم (وارد هنرستان موسیقی شد و دیپلم موسیقی جَز را در تورنتو کانادا گرفت)
• فرزندان: مانی (درگذشته در ۱۰ سالگی)، بامداد (درگذشته ۴۰ سالگی)، باربد، غزل

زندگی و خانواده

بابک بیات در سال ۱۳۲۵ در تهران متولد شد. پدرش ارتشی و مادرش خانه‌دار بود. او دو برادر داشت. اصالت پدری او به روستای ده مامونیه در اطراف تهران بازمی‌گردد که به گفته خودش، تنها ده فارسی‌زبان در آن منطقه بود و مردم آن به زبان فارسی اصیل صحبت می‌کردند. او نام کامل خود، «علی‌حسین بیات زرندی مطلق» را کوتاه کرد و «زرندی» را حذف کرد و نام هنری «بابک» را برگزید و با نام بابک بیات شناخته شد.

بابک بیات از ۱۹ سالگی، یعنی از سال ۱۳۴۴، فعالیت هنری خود را در اپرای تهران آغاز کرد. او زیر نظر اساتیدی چون خانم اولین باغچه‌بان، آقای ثمین باغچه‌بان و نصرت‌الله زابلی به مدت پنج سال با موسیقی کلاسیک و جهانی آشنا شد. پس از آن، با محمد اوشال، آهنگساز و رهبر ارکستر جاز فولکلوریک، دوستی عمیقی پیدا کرد که به فراگیری هارمونی، آکومپانیمان و دیگر علایق موسیقایی او انجامید. ایرج جنتی عطایی، شاعر، ترانه‌سرا و نمایشنامه‌نویس، که از کودکی تا پیش از انقلاب با بابک بیات در زمینه موسیقی ترانه همکاری می‌کرد، تاثیر زیادی در زندگی او و خانواده‌اش داشت. این دوستی منجر به ساخت ترانه‌های بسیاری از جمله “غریبه”، “جنگل”، “بن‌بست”، “خونه”، “فریاد زیر آب”، “علی کنکوری”، “تپش”، “خاتون”، “سایه”, “خورجین (بانوی شرقی)”, “فصل بد خاکستری (روح بزرگوار)”, “سقف”, “هیچ‌کسی مثل تو نبود” و “طلایه‌دار” شد.

بابک بیات قبل از انقلاب ازدواج کرد و صاحب سه پسر به نام‌های مانی، بامداد و باربد و یک دختر به نام غزل شد. متاسفانه، پسرش مانی در ۱۰ سالگی فوت کرد که این اتفاق تاثیر عمیقی بر زندگی بابک بیات گذاشت. باربد، پسر دوقلوی او، نوازنده ساز «فرنچ هورن» است و در ارکستر جوانان تورنتو فعالیت می‌کند. او همچنین پیانیست و آهنگساز در زمینه موسیقی فیلم است. غزل، دخترش، نقاش است و به سبک آبستره کار می‌کند.

پدر بابک بیات تمایل داشت که او ورزشکار شود و وارد دانشگاه افسری شود و زندگی نظامی را آغاز کند. اما بابک با این تفکر پدرش مخالفت کرد و مسیر موسیقی را دنبال کرد و به همین دلیل بدون حمایت پدرش، راه خود را ادامه داد.

درگذشت بامداد بیات

بامداد بیات، فرزند ارشد بابک بیات، که خود آهنگساز و تنظیم‌کننده موفقی بود، در تاریخ ۹ تیرماه درگذشت. او متولد ۱۳ مرداد ۱۳۶۴ در تهران بود و از کودکی در محیطی سرشار از موسیقی رشد کرد. بامداد اولین آموزه‌های موسیقی را در کنار پدرش آموخت و همیشه پدرش را “استاد بابک بیات” خطاب می‌کرد. او در سن ۱۱ سالگی وارد هنرستان موسیقی شد و سپس برای ادامه تحصیل به کانادا مهاجرت کرد و دیپلم موسیقی جَز را از تورنتو دریافت نمود.

بامداد در چندین پروژه موسیقی فیلم به عنوان دستیار آهنگساز در کنار پدرش فعالیت کرد، از جمله در فیلم‌های «ساحره»، «دو زن»، «فریاد»، «قرمز»، «دست‌های آلوده» و سریال «ولایت عشق». او همچنین به صورت مستقل در آثاری مانند «خانه دوست کجاست»، «عصیان»، «سام و نرگس»، «یک علف ناقابل» و سریال «آفتاب و زمین» آهنگسازی کرد. یکی از پروژه‌های مهم او، تنظیم بی‌کلام قطعاتی از آثار پیش از انقلاب پدرش با عنوان «بن‌بست» بود. درگذشت نابهنگام او در جوانی، جامعه موسیقی ایران را در شوک فرو برد.

مصاحبه‌ها و دیدگاه‌ها

بابک بیات به گذشته خود افتخار می‌کرد و از بیان آن ابایی نداشت. او خاطراتی از محله‌های جنوب شهر تهران، از جمله سرآسیاب دولاب، خیابان شهباز، شکوفه و کرمان، و آشنایی‌اش با ایرج جنتی عطایی در همین محله‌ها را به یاد می‌آورد. او آغاز آهنگسازی‌اش را از خانه محقر ۴۸ متری خود می‌دانست و خاطرات شیرین زندگی با پدر و مادر و دو برادرش را سرشار از عاطفه، مهربانی و فداکاری والدینش برای او توصیف می‌کرد. او به یاد می‌آورد که در راه دبیرستان، با کفش‌های سوراخ و سرمای طاقت‌فرسا، ملودی‌های جدید می‌ساخت.

بامداد بیات در توصیف ارتباط با پدرش گفته بود: «پدرم یکی از بهترین دوستان من بود. هر زمان دلم می‌گرفت، با او درد دل می‌کردم و همیشه مرا راهنمایی می‌کرد. هرچه دارم از پدرم دارم.»

او در مصاحبه‌هایش، خود را نه یک آهنگساز، بلکه کسی می‌دانست که «با موسیقی زندگی می‌کند.» بامداد بیات منتقدی صریح در حوزه موسیقی پاپ بود و از بی‌سوادی برخی تنظیم‌کنندگان، ضعف ترانه‌ها و فقدان عمق در موسیقی رایج انتقاد می‌کرد. او باور داشت که تنظیم‌کننده باید سواد آکادمیک موسیقی داشته باشد و تنها با حس و تجربه نمی‌توان موسیقی را پیش برد. او همچنین از بی‌هویتی بسیاری از ترانه‌ها و روی آوردن جوانان به موسیقی‌های سطحی و کم‌محتوا گلایه داشت و موسیقی سنتی ایرانی را گنجینه‌ای می‌دانست که به‌ناحق مهجور مانده است.

درگذشت

بابک بیات در تاریخ ۵ آذر ۱۳۸۵ در سن ۶۰ سالگی به علت نارسایی کبدی در بیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت. او در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. در سومین دوره مراسم سال‌نوای موسیقی ایران در آذر ۱۳۹۶، بزرگداشتی برای بابک بیات و سه هنرمند درگذشته دیگر برگزار شد و از خانواده او با اهدای تندیس یادبود قدردانی به عمل آمد.

کارنامه کاری

موسیقی فیلم

تصاویر بابک بیات