مهاجرت نخبگان؛ رتبه های برتر کنکور ریاضی سال ۹۳ الان کجا هستند؟

رتبه‌های برتر کنکور سال ۱۳۹۳، مانند بسیاری از نخبگان ایرانی در سال‌های اخیر، مسیری را انتخاب کرده‌اند که عمدتاً به خارج از کشور ختم می‌شود. این پدیده که از آن با عنوان «فرار مغزها» یاد می‌شود، چالشی جدی برای آینده علمی و اقتصادی ایران به شمار می‌رود. دلایل متعددی از جمله بی ثباتی اقتصادی، محدودیت‌های اجتماعی، نبود زیرساخت‌های پژوهشی پیشرفته و امید به آینده‌ای بهتر، جوانان نخبه را به سوی دانشگاه‌ها و مراکز علمی معتبر در سراسر جهان سوق می‌دهد. نگاهی به سرنوشت ده نفر برتر کنکور ریاضی سال ۱۳۹۳، این واقعیت را به وضوح نشان می‌دهد که اکثریت قاطع آن‌ها برای ادامه تحصیل و زندگی، ایران را ترک کرده‌اند.

کاربران گرامی می توانند روی ویدئوی زیر کلیک نمایند:

سرنوشت رتبه‌های برتر کنکور ریاضی ۱۳۹۳

بررسی وضعیت نفرات برتر کنکور ریاضی سال ۱۳۹۳ نشان می‌دهد که از ده نفر اول، هر ده نفر در خارج از ایران مشغول به تحصیل یا کار شده‌اند. این افراد پس از اتمام دوره کارشناسی در دانشگاه‌های برتر ایران، به‌ویژه دانشگاه صنعتی شریف، به مراکز علمی برجسته در آمریکا، اروپا، کانادا و استرالیا پیوسته‌اند.

• یاسمین سعیدی (رتبه اول): خانم سعیدی که در تهران متولد شده بود، پس از کسب رتبه یک در کنکور ریاضی، برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت و در دانشگاه لستر مشغول به تحصیل شد. این دانشگاه به خاطر کشف اثر انگشت ژنتیکی شهرت دارد.
• نگین یغمایی (رتبه دوم): این فارغ‌التحصیل تهرانی مدرسه فرزانگان، که بالاترین درصد ریاضی (۸۸٫۵ درصد) را در کنکور ۹۳ کسب کرد، استرالیا را به عنوان مقصد خود انتخاب کرد و به دانشگاه ملبورن پیوست. دانشگاه ملبورن به عنوان برترین دانشگاه استرالیا و یکی از دانشگاه‌های ممتاز مورد تأیید وزارت علوم ایران شناخته می‌شود.
• صدرا صفادوست (رتبه سوم): آقای صفادوست، دانش‌آموخته دبیرستان تیزهوشان تبریز، برای ادامه تحصیلات خود به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز (UC Santa Cruz) به تحصیل پرداخت.
• شایان نیک‌یار (رتبه چهارم): شایان نیک‌یار متولد اصفهان است، اطلاعات نشان می دهند که او برای مقطع کارشناسی ارشد در رشته مالی و هوش مصنوعی به دانشگاه کویین مری رفته است.
• امید چهره‌گشا (رتبه پنجم): این نخبه اصفهانی نیز همانند صدرا صفادوست، ایالات متحده آمریکا را برای ادامه تحصیل برگزید و به دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز (UC Santa Cruz) پیوست.
• سپند فرقدانی (رتبه ششم): آقای فرقدانی پس از پایان دوره کارشناسی مهندسی برق در دانشگاه صنعتی شریف، مسیر علمی خود را در دانشگاه تگزاس در آستین، یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های ایالات متحده آمریکا، ادامه داد.
• مهسا خوش‌نما (رتبه هفتم): خانم خوش‌نما، که او نیز از اصفهان است، برای ادامه تحصیل به سوئیس رفت و در دانشگاه معتبر ETH زوریخ، که برترین دانشگاه این کشور محسوب می‌شود، مشغول به تحصیل شد.
• میعاد لقابی (رتبه هشتم): این دانشجوی بابلی، پس از فارغ‌التحصیلی از رشته مهندسی برق دانشگاه شریف، به کانادا مهاجرت کرد و تحصیلات خود را در دانشگاه تورنتو، که به دلیل اکتشافات مهمی چون انسولین و سلول‌های بنیادی شهرت جهانی دارد، ادامه داد.
• امیر نوری‌پور (رتبه نهم): آقای نوری‌پور، متولد آمل، پس از اتمام تحصیل در رشته مهندسی برق دانشگاه شریف، به یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان یعنی مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) در ایالات متحده آمریکا پیوست.
• مهدی بخشی (رتبه دهم): آقای بخشی که متولد تبریز است و او نیز مهندسی برق را در دانشگاه شریف به پایان رسانده، بر اساس اطلاعات موجود به عنوان مهندس بلاکچین در امارات متحده عربی فعالیت می‌کند.

تحلیل و نتیجه‌گیری

این آمار تصویری روشن از یک روند نگران‌کننده را به نمایش می‌گذارد: ایران سرمایه‌های انسانی خود را که با هزینه‌های بسیار پرورش داده، به سادگی از دست می‌دهد. مهاجرت تمام ده رتبه برتر کنکور ریاضی سال ۱۳۹۳ نشان‌دهنده یک انتخاب فردی نیست، بلکه بازتابی از یک پدیده ساختاری است. دانشگاه‌های برتر دنیا با ارائه امکانات پژوهشی پیشرفته، آینده شغلی تضمین‌شده و محیطی با ثبات‌تر، به آهنربایی برای جذب این استعدادها تبدیل شده‌اند.

وقتی کشوری قادر به حفظ نخبگان خود نباشد، در واقع موتور محرک نوآوری، توسعه علمی و رشد اقتصادی خود را از دست می‌دهد. این افراد می‌توانستند کارآفرینان، اساتید دانشگاه، پژوهشگران و مدیران آینده ایران باشند. خروج آن‌ها نه تنها یک ضایعه علمی، بلکه یک شکست در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور برای ایجاد امید و فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم برای رشد و شکوفایی استعدادهاست. تا زمانی که دلایل ریشه‌ای این مهاجرت‌ها مورد توجه جدی قرار نگیرد، این چرخه خروج نخبگان ادامه خواهد داشت و جبران آن در آینده بسیار دشوار خواهد بود.